چکیده
در این مطالعه خصوصیات زیستی میش ماهی از مهر 1387 تا شهریور1388 در آبهای ساحلی خوزستان مورد مطالعه قرار گرفته است. بیشترین میانگین طولی 50/7±4/128سانتیمتر در مهر ماه و کمترین میانگین طولی 47/12±8/104سانتیمتر بود که در اردیبهشت ماه بدست آمد. همچنین بیشترین وزن 500/ 27 کیلوگرم و کمترین وزن 700/5 کیلوگرم و میانگین وزنی نرها و ماده ها به ترتیب0 4/4±222/15 و 09/5±942/16کیلوگرم بدست آمد. بررسی های تولید مثلی نشان داد که اوج رسیدگی جنسی برای میش ماهی در مرداد ماه است. رابطه طول و وزن ماهی نر 70/ 2 L 042 / 0 W= و برای ماهی ماده62/2 L06 /0 W= به دست آمد. نسبت جنسی ماده: نر 1 : 07/1محاسبه شد و آزمون کای مربع اختلاف معنی داری را نشان نداد(P>0.05). میانگین هم آوری مطلق، 37265 ±4054045 و هم آوری نسبی 41/50 ± 19/ 179 بود. این بررسی ها نشان داد که میش یک ماهی گوشتخوار بوده و ماهی ها (75 درصد) ، سخت پوستان (20 درصد) و نرمتنان (5 درصد) به ترتیب بیشترین غذای مصرفی این ماهی را تشکیل می دهند. بررسی تغییرات فاکتور وضیعت نشان داد که میزان این فاکتور در طول سال متغیر بوده و بشترین مقدار آن در اردیبهشت ماه می باشد. شاخص تهی بودن معده مشخص کرد که در این گونه جنس ماده نسبت به جنس نر پرخورتر بوده و همچنین این گونه در فصل تخم ریزی دارای تغذیه می باشد.
 
کلمات کلیدی: میش ماهی، Argyrosomus hololepidotus، تولید مثل، تغذیه، خلیج فارس

مقدمه
 خلیج فارس و دریای عمان در برگیرنده گونه‌های مختلفی از آبزیان می‌باشد، یکی از ارزشمندترین آبزیان خلیج فارس و دریای عمان و نیز سواحل خوزستان خانواده شوریده ماهیان و گونه میش ماهی می باشد. گونه اصلی میش ماهی سواحل خوزستان گونه Argyrosomus hololepidotus با نام انگلیــسی Southern meager و Madagascar meager می باشـد )پارسامنش و همکاران ، 1374). گونه A. hololepidotus در جنوب آفریقا ، ماداگاسکار ، نامیبیا ، استرالیا و هند مشاهده شده که در واقع بومی سواحل ماداگاسکار می باشد(Smith & Heemstra, 1986). ماهی میش در آبهای نیمه گرمسیری در عرض جغرافیایی 21 درجه شمالی و 29 درجه جنوبی به سر می برد و ماهی کفزی بوده و در آبهای شیرین ، لب شور و دریایی تا عمق 400 متر نیز یافت می شود(Griffiths & Heemstra, 2000). ا ین گونه در مرحله جوانی در جنگلهای مانگرو و مصب ها و در مرحله بلوغ در سواحل شنی ، مصبها و آبهای کم عمق زیست می کند و برای انجام عملیات تخم ریزی دست به مهاجرت دسته جمعی می زند.
این گونه مهاجر بوده و از ماههای فروردین تا آبان ماه در سواحل خوزستان به سر می برد )پارسامنش و همکاران ، 1374 ) حداکثر طول آن 200 سانتی متر ، ضریب رشد آن (k) 03/ 0 ، حداکثر وزن آن 71 کیلوگرم ، زمان دو برابرشدن جمعــیت آن 14 سال و حداکثر طول عمــرآن 30 سـال می باشد. تغذیه آنها به طورعمده در شب و آبهای کدر بوده و از ماهی مرکب، خرچنگ، میگو، کرمها و سایر ماهیان تغذیه می کند و نیز جز ماهیان در معرض خطر به حساب می آید(Griffiths & Heemstra, 2000).

میش ماهی دارای کیسه شنا بسیار باارزشی است که دارای خاصیت دارویی و مصارف صنعتی می باشد و همچنین بزرگترین ماهی خوراکی خلیج فارس (پارسامنش و همکاران ، 1373) می باشد. جزء گونه های دارای پراکنش وسیع ، قیمت بالا، هماوری بالا، یوری هالین )تغییرات وسیع شوری را تحمل می کنند)، ســرعت رشــد بــالا در مرحله جوانی (Griffiths & Heemstra, 2000) و قابلیت تکثیر در کارگاههای تکثیر (Stephan & Battaglene, 1994) می باشد.

مطالعات اندکی در زمینه زیست شناسی ذخایر میش ماهی در ایران انجام شده است و تنها پارسامنش (1378) به بررسی ضرائب زیستی میش ماهی در سواحل استان خوزستان پرداخته است. Smale (1985) به مطالعه بیولوژی گونه A. hololepidotus در جنوب شرقی افریقا پرداخته است. همچنینBeckley (1990) در مورد تاریخچه زندگی گونه A.hololepidotus در افریقای جنوبی مطالعاتی صورت داده است. Stephan & Battaglene (1994) به تاثیر هورمون در تخم ریزی و پرورش لارو میش ماهی پرداخته و این نتیجه حاصل شد که میش این پتانسیل را دارد که در کارگاه تکثیر تولید شود. وضعیت صید میش ماهی در سواحل استان خوزستان از سال 1375 تا 1387 نشان می دهد که بیشترین میزان صید این گونه 1963 تن در سال 1378 و کمترین میزان صید آن 586 تن در سال 1379 بوده است. همچنین میزان صید این گونه درسال 1387 ، 808 تن بوده است(گزارش آمار صید شیلات خوزستان، 1388).
 
از آنجاییکه بهره برداری، صید بی رویه و غیر علمی از مهمترین عوامل تخریب منابع آبزیان می باشد لذا باید در زمینه برداشت معقول از آنها و نسبت به حفظ ذخایر و تکثیر این ثروت بی کران تلاش هایی صورت گیرد. از طرف دیگر با داشتن اطلاعات و شناخت خصوصیات زیست محیطی ماهی ها می توان نسبت به ایجاد شرایط مصنوعی و پرورش ماهی و سایر آبزیان همت گماشت از آنجایی که این گونه جز گونه های در معرض خطر(Endangered) می باشد Hall, 1986).) مطالعه حاضر به منظور شناخت ویژگی های زیستی این آبزی انجام گردید که می تواند راهگشای موثری در تکثیر و پرورش این گونه و برداشت پایدار از ذخایر آن باشد. شایان ذکر است در رابطه با تولید مثل و تغذیه میش ماهی در این منطقه مطالعه ای انجام نشده است.
 
مواد و روش کار نمونه ها به صورت ماهانه از مهر ماه 1387 الی شهریور88 13ازمراکز تخلیه صید استان (اسکله صیادی بحرکان ، بندر صیادی چوئبده وبندر صیادی اروندکنار ) جمع آوری و به آزمایشگـاه ماهی شناسی (مرکز تحقیقات آبزی پروری جنوب کشور ) منتقل گردید. درکل تعداد 143 قطعه ماهی صید شدند(74 ماهی نر و 69 ماهی ماده) این تعداد کل ماهیانی بود که توسط صیادان( در سه اسکله) صید شده بود. بعد از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، طول کل توسط خط کش زست سنجی با دقت 1 میلیمتر، وزن بدن ، وزن غدد جنسی و وزن کبد بوسیله ترازوی دیجیتال با دقت 01/0 گرم توزین گردید. برای تعیین زمان تخمریزی، از شاخص گنادو سوماتیک (GSI) و از معادله زیر استفاده شد(Biswas, 1993). 


                                          GSI=(Gw/Bw)*100

 GW =وزن گناد (گرم)
 BW =وزن کل بدن (گرم)

 آز آزمون مربع کای طبق فرمول
                                              X2 =∑(Oi - Ei)2/ Ei

جهت معنی دار بودن اختلاف تعداد نرها و ماده ها در نسبت قابل انتظار(1:1) استفاده گردید (تهرانیان و بزرگ نیا،1380). در این فرمول مشاهدات تجربی بدست آمده در زمان نمونه گیری (Oi) و مشاهدات نظری قابل انتظار(Ei) می باشد.
 
هم آوری مطلق به روش وزنی با استفاده از معادله

F=nG/g         
F= هماوری مطلق
 n = تعداد تخمک در هر زیر نمونه
g = وزن زیر نمونه (گرم)
 G = وزن خشک تخمدان (گرم)

و هم آوری نسبی از تقسیم هم آوری مطلق بر وزن ماهی و شاخص کبدی از فرمول زیر محاسبه گرد ید (Biswas, 1993).

HSI= (HW/BW) ×100

HSI =شاخص بدنی کبد
 HW= وزن کبد (گرم)
 BW= وزن کل بدن (گرم)
 
جهت تعیین رابطة بین طول کل و وزن از رابطةW=a Lb)) استفاده شد و در این رابطه W وزن کل به گرم ، L طول کل سانتی متر و a و b ثابت های رگرسیون هستند. برای نشان دادن ضریب چاقی و همچنین روند تغییرات وضیعت چاقی در فصل تخمریزی از فرمول زیر استفاده شد(Biswas, 1993)

 Kn= (Wn×105/L3)
Wn=Tw-(Gw+Sw
 
Kn = فاکتور چاقی
 W n = وزن اسمی (گرم)
 L= طول کل ماهی (سانتیمتر)
 T w= وزن کل ماهی (گرم)
 S w= وزن معده و محتویات معده (گرم)
 G w= وزن گناد (گرم)
 شاخص خالی بودن معده که تخمینی از پر خوری ماهی را مشخص می کند، از معادله زیر بدست آمدEuzen, 1987

 (CV=(ES/TS)×100)
CV = شاخص تهی بودن معده،
 ES = تعداد معده های خالی و TS= تعداد معده های مورد مطالعه.
پرخور= 20CV<≥0
 نسبتا پرخور= 40CV<≥20
تغذیه متوسط= 60CV<≥40
نسبتا کم خور= 80CV<≥60
کم خور= 100CV<≥80
تعیین ترجیح غذایی یا درصد فراوانی وقوع نوع غذا از معادله (Fp=(Nsj/NS)×100) محاسبه شد((Euzen, 1987. که در آن FP ترجیح غذایی، Nsj تعداد معده های دارای شکارمشخص و NSتعداد کل معده های دارای شکار می باشد. اگر Fp>50 باشد یعنی غذای خورده شده، غذای اصلی است. اگرFp<50 10< باشد یعنی غذای خورده شده یک غذای فرعی است.اگرFp<10 باشد یعنی غذای خورده شده تصادفی بوده و اصلا غذای آبزی محسوب نمی شود.
 
نتایج در این مطالعه به علت مهاجر بودن ماهی میش (A. hololepidotus) 4 ماه از سال شامل (آذر ، دی ، بهمن و اسفند) در سواحل خوزستان، نمونه ای یافت نشد. طی ماه های دیگر سال در کل 143 نمونه جــمع آوری گردید.که از این تعــداد 7/51 درصد نـر و 3/48 درصد ماده بودند بیشترین فراوانی نرها درتیر ماه 4/65 درصد و کمترین فرآوانی آنها در آبان ماه 0/25 درصد همچنین بیشترین فراوانی ماده ها در آبان 0/75 درصد و کمترین آنها در تیر 6/34 درصــــد محاسبه گردید(جدول1)

. جدول 1 : فراوانی نرها وماده ها ی ماهی میش(A. hololepidotus) در ماه های مختلف سال در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387)

میانگین طولی نرها 54/8 ±96/115 سانتی متر و میانگین طولی ماده ها 18/10± 68/118 سانتیمتر بدست آمد. در کل (نر و ماده) بیشترین میانگین طولی 50/7±4/128 سانتیمتر مربوط به مهرماه و کمترین میانگین طولی 47/12± 8/ 104 سانتیمتر مربوط به اردیبهشت ماه بود. نسبت جنسی برای گونه مورد بررسی در ماههای مختلف اختلاف معنی داری را در سطح قابل انتظار(1:1) نشان نداد(P> 0.05)( جدول2)

 جدول2: تغییرات ماهانه نسبت جنسی ماده به نر میش ماهی(A. hololepidotus ) در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387) 

 به منظور تعیین میزان هم آوری تعداد 20 عدد ماهی بالغ مورد بررسی قرار گرفتند که دارای میانگین طول کل 79/5 ± 75/ 120 سانتیمتر و میانگین وزن 48/5563 ± 5/21428 گرم بودند. برای این ماهی میانگین هماوری مطلق 37265 ±4054045 و میانگین هماوری نسبی 41/50 ± 19/ 179عدد بدست آمد.
 
شاخص گنادوسوماتیک(GSI) در نرها از فروردین تا مرداد روند صعودی داشته، بطوری که میزان آن در مرداد به بیشترین مقدار خود رسید. و از مرداد به بعد یک روند کاهشــی را تا آبان طی می کند در مورد جنس ماده همین روند را داریم به طوری که بیشترین مقدار را در مرداد و کمترین مقدار را در آبان داریم . شاخص کبدی(HSI) در مورد جنس نر از فروردین تا شهریور روند کاهشی داشته و دوباره در مهر وآبان افزایش پیدا کرده، به طوری که در آبان و شهریور به ترتیب بیشترین و کمترین میزان را داشته است. جنس ماده، همین روند را دارد و بیشترین و کمترین میزان را به ترتیب در فروردین و شهریور پیدا می کند(جدول3).
 
جدول3: شاخص GSI و HSI در جنس نر و ماده میش ماهی(A. hololepidotus ) در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387) 

 رابطه طول - وزن ماهیان نر بصورت70/ 2 L 042 / 0 W=( 87/0= R2 ، 74=تعداد) و رابطه طول- وزن ماهیان ماده بصورت 62/2 L06 /0 W=( 86/0= R2 ، 69=تعداد) به دست آمد که نشان می دهد این گونه از رشد ایزومتریک برخوردار می باشد(نمودار 1 و 2).

نمودار 1: رابطه طول- وزن میش ماهی (A. hololepidotus ) نر در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387)
 


نمودار 2 : رابطه طول- وزن میش ماهی (A. hololepidotus ) ماده در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387)
 

میانگین ضریب چاقی در جنس نر این گونه بیشترین مقدار را در اردیبهشت (09/1) و کمترین مقدار را در شهریور (93/0) و در مورد جنس ماده هم بیشترین مقدار را در اردیبهشت (11/1 ) و کمترین مقدار را در شهریور (9/0) داشت (نمودار 3).


نمودار 3 : تغییرات ضریب چاقی(K) در جنس نر و ماده میش ماهی(A. hololepidotus) در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387)

بررسی شاخص تهی بودن معدی(CV) نشان داد که ماده ها پرخورتر از نرها و همچنین این گونه در دوره تخم ریزی دارای تغذیه می باشد(جدول4).
 
جدول4: تغییرات شاخص تهی بودن معدی(CV) در جنس نر و ماده میش ماهی(A. hololepidotus) در آبهای ساحلی خوزستان(88-1387)




تقسیم بندی گروههای تغذیه ای یافت شده در معده این ماهی نشان داد که ماهیها با 75 درصد بیشترین فراوانی را داشته و سخت پوستان و نرمتنان به ترتیب با 20 و 5 درصد رتبه های بعدی را به خود اختصاص دادند( نمودار 4).

 
نمودار 4: ترکیب غذایی محتویات معده میش ماهی(A. hololepidotus) در آبهای ساحلی استان خوزستان(88-1387)
 
بحث
 نبود نمونه در 4 ماه از سال در سواحل استان خوزستان به علت مهاجر بودن ماهی میش بوده و همزمان با گرم شدن آب، ورود میش ماهی به سواحل استان خوزستان شروع شده و با کاهش حرارت از سواحل استان خوزستان خارج می شوند. پارسامنش و همکاران (1374) گونه اصلی میش ماهی در سواحل استان خوزستان را گونه A. hololepidotus ذکر کرده و حضور آن را در سواحل استان از ماههای اردیبهشت تا مهر ماه ذکر می کند. با مطالعه روند تغییرات شاخص گنادوسوماتیک میش ماهی در سواحل خوزستان می توان گفت که احتمالا اوج رسیدگی جنسی این ماهی در مرداد ماه روی می دهد و زمانی که رسیدگی جنسی کاهش می یابد، تخمریزی صورت می گیرد، بنابراین آغاز زمان تخمریزی این ماهی احتمالا در شهریور ماه می باشد. با بررسی منحنی HSI مشخص گردید که این شاخص بیشترین میزان خود را در ماههای فروردین و اردیبهشت دارد که علت آن افزایش فعالیت هورمونی در طی بلوغ و در جهت فعالیتهای سلولهای کبد برای ترشح پیش ساز زرده به سیستم گردش خون و در نهایت نفوذ به تخمکهامی باشد. HSI قبل از شروع تخم ریزی بالا رفته و قبل از فصل تخم ریزی در حد بالایی است و با انجام عمل تخم ریزی بتدریج کاهش می یابد. با توجه به شاخص کبدی(HSI) و مشاهده کاهش یکباره آنها در زمان اوج رسیدگی چنین می توان گفت که ذخایر گلیکوژنی مورد نیاز در امر تولید مثل و پدیده زرده سازی در تخمکها (ویتلوژنز) مورد مصرف قرار می گیرد. در مورد مورد فاکتور چاقی(K)چنین به نظر می رسد که در ماههای فروردین تا خرداد به دلیل پر بودن تخمدانها، عدم استفاده از گلیکوژن کبدی و عدم استفاده از چربیها این شاخص بالا بوده و سپس از خرداد تا شهریور به دلیل تخم ریزی کاهش می یابد. در مهر و آبان به دلیل تغذیه مناسب ضریب چاقی افزایش می یابد. Smale (1985) با بررسی ویژگیهای بیولوژی A. hololepidotus در آفریقای جنوبی نسبت جنسی 1 نر و 8/1 ماده را بدست آورد و در بررسی خود اعلام کرد که این گونه در طول سال تخم ریزی دارد ولی نقطه اوج آن در جولای و دسامبر(تیر- آذر) می باشد،که با مطالعه حاضر همخوانی ندارد ولی باید با این نکته اشاره کرد که در این مطالعه در ماههای آذر، دی، بهمن و اسفند به دلیل مهاجر بودن گونه در سواحل خوزستان نمونه ای یافت نشد، بنابراین نمی توان به طور قطع بررسی Smale (1985) را مغایر با مطالعه حاضر دانست و اصولا تخمریزی یک گونه در دو منطقه با ویژگی های متفاوت نمی تواند یکسان باشد. مطالعات انجام شده بر روی عادات تخم ریزی گونه های مهم خانوادهشوریده ماهیان در آبهای هندوستان نشان می دهد که دوره تخم ریزی در اکثر ماهیان این خانواده محدود به یک دوره کوتاه در طول سال می باشد بطوری که تخم ریزی در طول سواحل شرقی هندوستان یک بار در سال قبل از وزش بادهای موسمی و در طول سواحل غربی دو بار در هر سال، یک بار قبل از وزش بادهای موسمی و یکبار پس از پایان وزش بادهای موسمی صورت می گیرد. تفاوت زمان تخم ریزی گونه های مختلف می تواند بدلیل تفاوت های اکولوژیک حاکم بر منطقه بخصوص نوسانات درجه حرارات آب باشد(Rao Appa et al., 1992). نسبت جنسی از گونه به گونه دیگر بسیار متفاوت است، اما در اکثر گونه ها 1:1 است ولی عوامل متعددی این تناسب را تحت تاثیر قرار می دهد. این تفاوت ممکن است به دلیل توقف نرها در منطقه تخم ریزی و یا جدا شدن دفعه ای فرمهای بالغ از منطقه و رفتار متفاوت میان جنسها و آسانتر صید شدن یک جنس نسبت به دیگری و یا اختلاف در مرگ و میر نرها و ماده ها باشد Sadovy et al., 1994). Liu Hsiao-shun (1962) تعداد ماهیان ماده متعلق به خانواده شوریده ماهیان را در یک جمعیت بیش از ماهیان نر می داند. بر اساس مطالعه حاضر نسبت جنسی نر به ماده از نسبت 1:1 اختلاف معنی داری(P>0.05) نشان نمی دهد(جدول 2) . در این بررسی مشخص شد که در ابتدا جنس نر میش وارده سواحل خوزستان شده و مراحل تکامل جنسی خود را سپری می کند و در امتداد آن جنس ماده وارده شده و همین سیکل را طی نموده ودر پایان دوره تخم ریزی نخست جمعیت نرها و بعد از آن جمیت ماده کم می شود. با این وجود نسبت جنسی نر به ماده از نسبت 1:1 اختلاف معنی داری نشان نمی دهد.

میانگین هم آوری از سالی به سال دیگر ممکن است متفاوت باشد(Unlu & Balci,1993). تفاوت در میزان هم آوری به دلیل تفاوتهای ژنتیکی زیر گونه های مختلف و فاکتورهای محیطی مانند تهیه غذا، تراکم جمعیت و تغییرات درجه حرارت می باشد. Potts & Wootten (1989) عقیده دارند که میزان هم آوری تحت تاثیر میزان کاهش ذخایر قرار دارد.
 
اسکندری (1378) حداکثر هماوری مطلق و نسبی ماهی شوریده (otolithes rubber) را به ترتیب 1483369 و1107 تعیین کرد. پاپهن و همکارانش (1380) حداکثر هماوری مطلق Protonibea diacantus ( از خانواده شوریده ماهیان) را در خلیج فارس4605120 و حداکثر هماوری نسبی را57/131 ثبت کردند. در مطالعه حاضر حداکثر هماوری مطلق و نسبی به ترتیب 66/4111847 و 33/268 محاسبه شد. که بیانگر این موضوع است که ماهی میش تخم های بیشتری نسبت به شوریده تولید می کند، اما در عوض ماهی شوریده به ازای واحد وزن خود تخم بیشتری تولید می کند در نتجه هماوری نسبی ماهی شوریده بیشتر از ماهی میش است. همچنین میش ماهی تخم های کمتری نسبت به P. diacantusتولید می کند اما در عوض میش ماهی به ازای واحد وزن خود تخم بیشتری نسبت به P. diacantus تولید می کند. برای پی بردن به وضعیت و نوع رژیم غذایی، ویژگیهای مرفولوژیک دهان، دندان و میله های آبششی، مورد بررسی قرار گرفت و سپس باکالبد شکافی و تشریح ساختمان معده و همچنین با در نظر گرفتن طول روده عادت غذایی مشخص گردید. با توجه به دهان فراخ و دندانهای نوک تیز و متعدد و همچنین شکل میله های آبششی که کوتا و نوک تیز و قوی بودند، بعلاوه با توجه به دیواره عضلانی معده و طول نسبتا کوتاه لوله گوارش، براساس نظریه Nikolskii (1961) ماهی مزبور بدون شک در گروه ماهیهای گوشتخوار قرار خواهدگرفت. طبق مطالعات انجام شده در خلیج گینه و ساحل عاج توسط Cavetiviere (1987) بر روی عادات غذایی ماهیان خانواده شوریده ماهیان مشخص شد که عمده ترین اقلام غذایی این ماهیان در این منطقه شامل سخت پوستان کوچک و میگو می باشد که نوسانات فصلی و فاکتورهای هیدرولوژیکی بر روی تغذیه این ماهیان موثر است.با توجه به شاخص وقوع شکار (prey occurrence index) ماهی به عنوان غذای اصلی، سخت پوستان مخصوصا میگو به عنوان غذای فرعی و نرمتنان غذای فرعی تعیین گردید. با بررسی شاخص تهی بودن معده (CV) به نظر می رسد که این گونه جز گونه هایی است که دارای تغذیه نسبتا کم خور می باشد( 21/64(CV= همچنین این گونه برخلاف برخی گونه های دیگر آبزیان که در زمان تخم ریزی تغذیه نمی کنند، در زمان تخم ریزی، دارای تغذیه می باشد( 50=CVشهریور).

منابع
 اسکندری، غ.ر.، 1378. بررسی تغذیه و تولید مثل ماهی شوریده در سواحل استان خوزستان ، مجله علمی شیلات، شماره 2 صفحات 41-35.
 پاپهن، ف.؛ محمودیان، ع. و رونق، م.، 0 138 . بررسی زیست شناختی میش ماهی منقوط. پروژه ملی شماره 2000 ،254 صفحه.
پارسامنش، ا.؛ شالباف، م. و کاشی، م.ت.، 1373. ارزیابی ذخایر آبزیان استان خوزستان مرکز تحقیقات شیلاتی استان خوزستان ،116 صفحه.
پارسامنش، ا. شالباف، م. و کاشی، م.ت.، 1374. ارزیابی ذخایر آبزیان استان خوزستان مرکز تحقیقات شیلاتی استان خوزستان ،69 صفحه
 پارسامنش، 1.، 1378. بررسی ذخایر آبزیان استان خوزستان ،انتشارات موسسه تحقیقات شیلات ایران ،200 صفحه
تهرانیان، م. ص. و بزرگ نیا، ا.، 1374. آمار کاربردی همراه برنامه کاربردی(ترجمه).548 صفحه.
 گزارش آمار صید شیلات خوزستان، 1388. 89 صفحه.
 
Biswas S.
 P., 1993. Manual of methods in fish biology. Press SAP., 157 p. Beckley l.E., 1990. A description of the early life history stages of kob Argyrosomus hololepidotus, from southern Africa. South Africa Journal Zoology, 25:224-228. Euzen O., 1987. Food habits and diet composition of some fish of Kuwait. Marine sciences. Vol. 9, 65p. Griffiths M.H., and Heemstra P.C., 2000. A contribution to the taxonomy of the marine fish genus Argyrosomus (Perciformes: Sciaenidae), with descriptions of two new species from southern Africa. Ichthyol. Bull., J.L.B. Smith Inst. Ichthyol. Hall D.A., 1986. An assessment of the mulloway (Argyrosomus hololepidotus) fishery in Australia with particular reference to the Coroong lagoon.Discussion Paper, Department of fisheries, South Australia. 41 P. King R.M., 1997. Length – fecundity relationships of Nigerian Fish population. The ICLARN Quartely (Jan-Mar). Nikolsky G.V.,1961. Ecology of fishes. Academic Press. London, UK.52P. Pitcher T.J. and Hart P.J.B., 1996. Fisheries ecology. Chapman and Haiil. 414 P. Potts G.W. and Wootton, R.J., 1989. Fish Reproduction :Strategies Tactics. Academic Press, 410 p. Rao Appa T., Mohan R.S.L., Chakraborty S.K., Murty V.S.A., Nair K.V.S., Anandan E.V. and Raje S.G., 1992. Stock assessment of scianid resources of India. Indian Journal of Fish, 39(1.2):85-103. Sadovy Y., Rosario A.. and Roman A., 1994. Reproduction in an aggregating grouper, the redhind, Epinephelus guttatus. Environmental Biology of Fish, 41: 269-289. Smale M.J.,1985. Aspect of the biology of Argyrosomus hololepidotu and Atractoscion aequidens (Osteichthyes :Sciaenidae) in water of the south-eastern cape,South African. South African Journal of Marine Science, 3:63-75. Smith M.N., and Heemstra P.C.,1986.smiths sea fishes. Spring-verlag, croakers(drums).In:carpenter,K.E.,Niem,V.H. FAO specie identification guide for fishery purposes.The living marin Resources of the western centeral Pcific , Bony Fishes :part3 (menidate to pomacentridae).FAO,Rome, 5:3117-3174. Stephan C., and Battaglene R., 1994. Hormone induction and larval rearing of mulloway, Argyrosomus hololepidotus, Aquaculture, 126 ;73-81. Unlu E. and Balci K., 1993. Observation on the reproduction of Leucis cephalus orientalis (cyprinidae) in Savur streem(Turkey). Cybium, 17(3): 241-250. Reproduction and feeding biology of Madagascar meager (Argyrosomus hololopidotus ) from coastal waters of Khuzestan Majid shekari Marin Ecologist Abstract In this study investigation on some of biological parameters of Madagascar meager (Argyrosomus hololopidotus) was carried out from October 2008 to September 2009 in coastal of water Khozestan. Average maximum of length was 128.4±7.50 in October and average minimum of length was 104.86±12.47 in May .Reproductive studies showed that peak maturity season occurred in July. The length-weight relationship were calculated as W=0.042L2.70 for males and W=0.061L2.61 for females. The sex ratio was calculated M: F 1: 1.07 and chi-square analysis that there is no significant difference (P>0.05). The average absolute and relative fecundity were estimated to be 4054045±3726 and 179.19±50.41, respectively. This fish is carnivore, and we found the diet of species consisted of fishes (75%), Crustaceans (20%) and Mollusks (5%). Analysis of monthly variation in the Condition factor (Kn) indicated that Condition factor fluctuated throughout the year, with a high level during May. Vacuity index indicated in this species male compare to female is more feeding. This species also is feeding in the spawning season. Key words: Argyrosomus hololopidotus, Reproduction, Feeding, Persian Gulf